Neden önemli: Felç tedavisinde kök hücre, beyin hasarının kalıcı olmadığını kanıtlıyor. Ayrıca, motor becerilerin geri kazanılmasını sağlıyor. Bununla birlikte, beyin dokusundaki iltihap azalıyor ve onarım süreci hızlanıyor. Sonuç olarak, tedavi insanlarda uygulanabilecek yeni klinik yöntemlerin yolunu açıyor.
Felç sonrası beyin dokusunda meydana gelen hasarın kalıcı olduğu uzun yıllardır kabul edilen bir görüş olarak öne çıkıyordu. Ancak İsviçre ve ABD’den araştırmacıların yürüttüğü yeni çalışma, bu anlayışı sarsacak bulgular ortaya koydu. Deneylerde felç geçiren farelerin beyinlerine insan kök hücreleri nakledildi. Nakledilen hücreler yalnızca hasarlı bölgeleri doldurmadı, aynı zamanda yeni sinir hücreleri üreterek beynin kendi onarım süreçlerini harekete geçirdi. Bu sonuç, felç tedavisi için yeni bir kapı aralayabilecek nitelikte görüldü.
Felç tedavisinde kök hücre ile hasarlı beyin bölgeleri yenilendi
Zürih Üniversitesi ve Güney Kaliforniya Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından yürütülen çalışmada, felç sonrası hasar gören beyin bölgelerine insan kök hücreleri enjekte edildi. Nakilden sonra geçen beş haftalık süreçte kök hücrelerin büyük kısmının aktif nöronlara dönüştüğü belirlendi. Yeni hücreler yalnızca işlev görmekle kalmadı, mevcut nöronlarla bağlantılar kurarak sinyal alışverişine başladı. Ayrıca tedavi sürecinde kan damarlarının yenilenmesi hızlandı, iltihaplanma azaldı ve beyin dokusunun korunmasına katkı sağlandı.
Kök hücre tedavisi felçli farelerde motor becerileri geri kazandırdı
Kök hücre naklinin etkisi davranışsal düzeyde de kendisini gösterdi. Felç sonrası ciddi hareket kaybı yaşayan fareler, tedaviden sonra motor becerilerinin önemli kısmını geri kazandı. Yürüyüş analizlerinde hayvanların adım düzenleri felç öncesine yakın seviyelere ulaştı. Bu gelişme, tedavinin yalnızca hücresel düzeyde değil, fonksiyonel açıdan da olumlu sonuçlar verdiğini ortaya koydu.
Felç tedavisinde kök hücre için klinik uygulama hazırlıkları başladı
Araştırma ekibi insanlarda kullanılabilecek bir tedavi süreci için güvenlik önlemlerini şimdiden gündeme aldı. Kök hücrelerin üretiminde hayvan kaynaklı katkı maddeleri kullanılmadı, bu da gelecekteki klinik denemeler için önemli bir avantaj sağladı. Ayrıca tedavinin felçten hemen sonra değil bir hafta sonra uygulanmasının daha verimli olduğu saptandı. Bu zamanlama, ileride hastanelerde uygulanacak protokoller için gerçekçi bir plan sunabilir. Uzmanlar yine de temkinli davranıyor. Kontrolsüz hücre büyümesi ve yanlış yönde farklılaşma gibi riskleri azaltmak amacıyla yeni güvenlik mekanizmaları üzerinde çalışmalar yürütülüyor.
Kök hücre araştırmaları felç tedavisi için yeni umut oldu
Son yıllarda kök hücre tedavileri kalp hastalıklarından omurilik zedelenmelerine kadar pek çok alanda araştırılıyor. Beyin dokusu ise en zor alanlardan biri olarak biliniyor. Felç tedavisi üzerine elde edilen bu sonuçlar, insanlarda uygulanabilecek yeni yöntemlerin kapısını aralayabilir. Uzmanlar araştırmanın umut verici olduğunu ancak sürecin dikkatle ilerletilmesi gerektiğini vurguluyor. Klinik denemeler başladığında, felç geçiren hastalar için tarihte ilk kez beyin dokusunu yeniden canlandıran bir tedavi seçeneği gündeme gelebilir.
