Finlandiya’nın güneyindeki Pornainen kasabası, yenilenebilir enerji alanında çığır açan bir projeye ev sahipliği yapıyor. Finlandiyalı girişim Polar Night Energy tarafından geliştirilen dünyanın en büyük kum bataryası resmen faaliyete geçti.
Loviisan Lämpö adlı bölgesel ısıtma şirketinin devreye aldığı sistem, 1 megavatlık termal güç üretirken, 100 megavat-saatlik ısı enerjisini depolayabiliyor. Bu da yaz aylarında kasabanın yaklaşık bir aylık, kışın ise neredeyse bir haftalık ısı ihtiyacını karşılayabilecek kapasite anlamına geliyor.
Yeni sistemle karbon salımı %70 azalıyor
Pornainen’in iklim nötr olma hedefi doğrultusunda atılan bu adım, bölgesel ısıtma kaynaklı karbon emisyonlarını yılda yaklaşık 160 ton azaltacak. Böylece ısıtma kaynaklı sera gazı salımı %70 oranında düşecek. Ayrıca, sistemin devreye alınmasıyla birlikte ısıtma ağında kullanılan fosil yakıt olan petrol tamamen terk edilecek, odun talaşı kullanımı da %60 azaltılacak.
Dev kum bataryanın özellikleri
Yaklaşık 13 metre yüksekliğinde ve 15 metre çapında olan kum batarya, 2 bin ton sabuntaşı ile yalıtılmış bir silodan oluşuyor. Isıyı uzun süre muhafaza edebilen bu sistem, güneş ve rüzgar enerjisi gibi dalgalı kaynaklardan elde edilen elektriği ısıya çevirip depolayarak gerektiğinde ısıtma sistemine aktarıyor.
Bu sistem, 2022’de yine Polar Night Energy tarafından Kankaanpää kasabasında kurulan ilk kum bataryanın tam 10 katı büyüklüğünde.
Yeni nesil enerji teknolojisi yayılıyor
Polar Night Energy’nin Operasyon Direktörü Liisa Naskali, bu projeyle sadece Pornainen’in değil, tüm dünyanın örnek alabileceği bir enerji modeli kurduklarını belirtti. Naskali, “Bu sistem, kum batarya teknolojisinin daha büyük kapasitelerde ve farklı sektörlerde kullanılmasının önünü açıyor,” dedi.
Şirket şu anda hem Finlandiya içinde hem de yurt dışında yeni projeler için aktif görüşmeler yürütüyor. Öte yandan, geçen yıl aldıkları 7,6 milyon euroluk yatırım sayesinde Ar-Ge faaliyetlerine de hız verdiler. Mayıs ayında ise kum bataryalarında depolanan ısının tekrar elektriğe çevrilmesini sağlayacak pilot tesisin planları kamuoyuna duyuruldu.
Enerji depolamada yeni dönem
Kum bataryaları, enerjiyi yüksek sıcaklıklarda uzun süre saklayabilmesiyle dikkat çekiyor. Özellikle yenilenebilir enerji üretimindeki dalgalanmalara karşı çözüm sunan bu teknoloji, enerji arzının istikrarlı hale getirilmesinde kritik rol oynayabilir.
Finlandiya’daki bu örnek, dünyada artan enerji ihtiyacı ve iklim kriziyle mücadele çabaları açısından umut verici bir adım olarak öne çıkıyor.
