Şifreli e-posta hizmeti Proton Mail ile tanınan Proton, kullanıcı gizliliğini esas alan yeni yapay zeka asistanı Lumo’yu tanıttı. Belgeleri özetleyebilen, e-posta yazabilen, kod üretebilen ve dosya analizleri yapabilen Lumo, tüm bu işlemleri kullanıcıların cihazında yerel olarak gerçekleştirerek verilerin gizliliğini garanti altına alıyor.
Lumo’nun farkı: Veriler size ait kalıyor
Lumo’nun en önemli özelliği verilerinizi paylaşmamak. Proton, “sıfır erişim” (zero-access) şifreleme teknolojisiyle, kullanıcı verilerinin yalnızca kullanıcı tarafından görüntülenebilmesini sağlıyor. Bu sistemde veriler, sadece kullanıcıya özel bir anahtarla şifreleniyor. Böylece Proton dahil hiçbir üçüncü taraf, verilerin içeriğine erişemiyor.
Proton sözcüsü Betsy Jones’a göre, Lumo’nun veri aktarımında TLS (Transport Layer Security) kullanılıyor ve istemci tarafında asimetrik şifreleme uygulanıyor. Bu sayede, kullanıcı sorguları yalnızca Proton’un GPU sunucularında çözülüyor. Sohbet geçmişi ise şifreli biçimde sadece kullanıcıya açık tutuluyor.
Web arama özelliği varsayılan olarak kapalı
Lumo, gerektiğinde internette arama yapabiliyor, ancak bu özellik gizliliği korumak adına varsayılan olarak kapalı geliyor. Kullanıcılar isterse özelliği aktif hale getirip gizlilik dostu arama motorları aracılığıyla web’den yanıt alabiliyor. Lumo ayrıca yüklenen dosyaları analiz edebiliyor ve Proton Drive üzerinden dosya bağlantısı da alabiliyor. Proton, bu içeriklerin de uçtan uca şifreli kalmaya devam ettiğini vurguluyor.
Rakiplerinden net bir şekilde ayrılıyor
Proton CEO’su Andy Yen, Lumo’yu ChatGPT, Meta AI, Google Gemini ve Microsoft Copilot gibi büyük teknoloji şirketlerinin sunduğu sohbet botlarına alternatif olarak konumlandırıyor. Yen’e göre bu şirketler, yapay zekayı kullanıcı verilerini toplamak için bir araç olarak kullanıyor:
“Büyük teknoloji şirketleri yapay zekayı, gözetim kapitalizmini hızlandırmak için bir araç haline getirdi. Biz ise Lumo ile kâr odaklı değil, kullanıcı odaklı bir gelecek inşa etmek istiyoruz.”
Gücünü açık kaynak modellerden alıyor
Lumo, farklı görevler için özelleştirilmiş birden fazla açık kaynak büyük dil modeli (LLM) ile çalışıyor. Bunlar arasında Mistral’ın Nemo ve Small 3 modelleri, Nvidia’nın kodlamaya odaklı OpenHands 32B modeli ve Allen Institute for AI tarafından geliştirilen OLMO 2 32B bulunuyor. Sistem, gelen sorguya göre en uygun modeli seçerek yanıt veriyor. Örneğin kodlama ile ilgili sorular doğrudan OpenHands üzerinden yanıtlanıyor.
Lumo nasıl kullanılır?
Lumo’ya ulaşmak isteyen kullanıcılar, lumo.proton.me adresinden erişim sağlayabiliyor ya da iOS ve Android uygulamalarını indirebiliyor. Hizmetin kullanım şartları ise şöyle:
- Hesabı olmayan kullanıcılar: Haftada 25 soru sorabilir, sohbet geçmişine erişemez.
- Ücretsiz hesap sahipleri: Haftalık 100 sorgu hakkı, şifrelenmiş sohbet geçmişi, küçük dosya yükleme ve sınırlı favori özelliği sunar.
- Lumo Plus (aylık 12,99 dolar): Sınırsız sohbet, genişletilmiş şifreli geçmiş, sınırsız favori, büyük dosya yükleme desteği.
Sonuç olarak, Proton’un Lumo adımı, yapay zeka teknolojisinin gizlilik ilkeleriyle uyumlu şekilde nasıl geliştirilebileceğini göstermesi açısından dikkat çekici. Lumo, özellikle veri güvenliğine öncelik veren kullanıcılar için güçlü bir alternatif sunuyor.
