Neden önemli: Çin’in başlattığı soruşturma, küresel teknoloji rekabetinde yeni bir dönemi işaret ediyor. Qualcomm tekelleşme soruşturması, ABD merkezli şirketlerin Çin’deki ticari stratejilerini etkiliyor. Ayrıca bu adım, çip pazarında siyasi gerilimin ekonomik sonuçlarını görünür kılıyor. Böylece ABD ile Çin arasındaki teknoloji mücadelesi daha da derinleşiyor.
Çin ile ABD arasında teknoloji rekabeti yeniden alevlendi. Çin Piyasa Düzenleme Devlet İdaresi (SAMR), Qualcomm tekelleşme soruşturması kapsamında şirketin İsrailli bağlantı teknolojileri geliştiricisi Autotalks’ı satın alımını incelemeye aldı. Kurum, Qualcomm’un anlaşma sürecinde gerekli bilgileri yasalara uygun şekilde paylaşmadığından şüpheleniyor. ABD merkezli şirketin 2023’te başlattığı satın alma süreci, rekabet kurumlarının itirazları nedeniyle gecikmişti. Satın alımın tamamlanmasının ardından Çin’in başlattığı bu yeni inceleme iki ülke arasındaki gerilimi artırdı.
Qualcomm’un satın alma hamlesi otomotiv sektörünü hedef aldı
Qualcomm, son yıllarda otomotiv teknolojilerine daha fazla odaklanıyor. Şirket, Autotalks’ı bünyesine katarak araçtan araca (V2X) iletişim çözümlerini Snapdragon platformuna entegre etmeyi planladı. Autotalks’un geliştirdiği sistemler, sürücüsüz araçlarda güvenli bağlantı ve trafik verisi paylaşımı sağlıyor. Qualcomm, bu teknolojiyi otonom sürüş ekosistemine entegre ederek otomotiv çip pazarındaki payını genişletmek istiyor.
Şirket, 2023 yılında satın alma anlaşmasına varmış ancak ABD ve İngiltere rekabet otoriteleri süreci inceleme altına almıştı. Nisan 2025’te tamamlanan anlaşma sonrasında Çin’in devreye girmesi, global teknoloji rekabetinin artık yalnızca ticaret değil düzenleme alanında da sürdüğünü gösteriyor.
Qualcomm tekelleşme soruşturması sonrası Çin rekabet kurumları ABD’li devleri yakın takibe aldı
SAMR, Qualcomm’un satın alım sırasında bazı kritik bilgileri eksik beyan ettiğini değerlendiriyor. Çinli düzenleyici, geçen ay Nvidia’nın Mellanox satın alımını rekabet kurallarına aykırı buldu. Kurum bu nedenle ihlal kararı verdi. Uzmanlar, Çin’in son adımlarını piyasa düzenlemesinin ötesinde değerlendiriyor. Bu adımların ABD’nin çip ihracat kısıtlamalarına siyasi bir yanıt olduğunu düşünüyorlar.
Financial Times’a göre Pekin yönetimi, ABD’nin yaptırımlarına karşı hamle yaptı. Çin, teknoloji sektöründeki ABD merkezli firmaları artık daha yakından denetliyor. Qualcomm’un yanı sıra Nvidia, Micron ve Broadcom gibi firmalar da benzer incelemelerden geçti.
Ticaret gerilimi teknoloji yatırımlarını etkiledi
ABD ve Çin arasındaki teknoloji rekabeti, sadece şirketlerin ticari planlarını değil küresel tedarik zincirini de etkiliyor. Çin’in getirdiği yeni düzenlemeler, özellikle yarı iletken ve yapay zekâ donanımı üreten firmalar için risk oluşturuyor. Qualcomm’un Çin pazarında önemli bir müşteri tabanı bulunuyor. Şirket, yıllık gelirinin yaklaşık üçte birini bu bölgeden elde ediyor. Yeni soruşturma, Qualcomm’un bölgedeki ticari ilişkilerini zora sokabilir.
Çin’in rekabet kurumları, son dönemde ABD merkezli şirketlerin satın almalarını siyasi baskı unsuru olarak kullanmakla suçlanıyor. Ancak Pekin, bu incelemelerin tamamen ulusal yasalar çerçevesinde yürütüldüğünü savunuyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde ABD ile Çin arasında teknoloji alanındaki gerginliğin daha da artabileceğini değerlendiriyor.
Tekelleşme soruşturması sürerken şirket küresel pazardaki konumunu korumaya çalışıyor
Qualcomm, mobil işlemcilerden sonra otomotiv sektörüne yönelerek gelir çeşitliliğini artırmayı hedefliyor. Şirket, Autotalks satın alımıyla akıllı araç teknolojilerinde güçlü bir ekosistem kurmak istiyor. Ancak Çin’in başlattığı soruşturma, bu planın ilerleyişini yavaşlatabilir.
Şirket tarafından yapılan ilk açıklamalarda sürecin takip edildiği ve Çinli düzenleyicilerle iş birliği içinde çalışıldığı belirtildi. Analistler, soruşturmanın sonucunun yalnızca Qualcomm için değil tüm Amerikan yarı iletken endüstrisi için önemli bir örnek teşkil edeceğini ifade ediyor.
