Neden önemli: Kullanıcıların bilgiye ulaşma alışkanlıkları hızla değişiyor ve Wikipedia trafik kaybı ile bu dönüşüm daha görünür hâle geliyor. İnsanlar artık yanıtı doğrudan sohbet botlarından almayı tercih ediyor. Bu değişim, açık bilgi platformlarının geleceği hakkında önemli sorular ortaya çıkarıyor.
İnternette bilgiye ulaşma alışkanlıkları hızla değişiyor. Kullanıcılar ChatGPT gibi sohbet botlarını daha sık kullanmaya başladı. Bu eğilim, dijital ansiklopedi Wikipedia’nın ziyaretçi sayısını azaltıyor. Artık birçok kişi bilgi aramak yerine yapay zeka sistemlerinden doğrudan yanıt alıyor. Bu durum, Wikipedia gibi açık bilgi platformlarının trafik oranlarını ciddi biçimde etkiliyor.
Sohbet botlarının yükselişiyle Wikipedia trafik kaybı belirginleşiyor
Bir dönem internetin en çok ziyaret edilen kaynaklarından biri olan Wikipedia artık gerileme sürecinde. Kullanıcı davranışlarındaki değişim bu düşüşü hızlandırıyor. İnsanlar bilgilere erişmeyi sürdürüyor ancak doğrudan siteye girmek yerine ChatGPT gibi sohbet botlarını kullanmayı tercih ediyor. Ayrıca Google arama sonuçlarında yer alan yapay zeka özetleri, kullanıcıların sayfaya yönelmesini engelliyor. Wikipedia’yı yöneten Wikimedia Vakfı, bu durumun uzun vadede bilgi üretimini zayıflatabileceği uyarısında bulunuyor. Vakıf, yapay zeka şirketlerinin Wikipedia içeriğini kullanırken kullanıcıları asıl kaynağa yönlendirmesinin önemine dikkat çekiyor.
Wikipedia, özgür bilgi akışını korumak için yeni adımlar atıyor
faydalanmasına rağmen site trafiğinin azalmasının sürdürülebilirlik açısından risk yarattığını ifade ediyor. Vakıf yöneticisi Marshall Miller, neredeyse tüm büyük dil modellerinin Wikipedia verileriyle eğitildiğini belirtiyor. Ancak ziyaretçi sayısındaki düşüş, gönüllü içerik üreticilerinin katkılarını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle vakıf, üçüncü tarafların Wikipedia verilerini sorumlu biçimde kullanmasını sağlamak için yeni bir kullanım çerçevesi üzerinde çalışıyor. Ayrıca teknik altyapı da bu doğrultuda yenileniyor.
Platform, bilgi üretiminde gönüllü katkılara güvenmeyi sürdürüyor
Wikimedia, yalnızca büyük teknoloji şirketlerinin değil kullanıcıların da desteğine ihtiyaç duyduğunu vurguluyor. Miller’a göre “özgür ve doğru bilgiye” erişimin devam etmesi için insanların doğrudan Wikipedia’yı ziyaret etmesi gerekiyor. Şirket bu süreçte yalnız hareket etmiyor. Cloudflare gibi internet altyapı şirketleri de yapay zeka botlarının sitelerdeki verilere sınırsız erişimini sınırlayacak sistemler geliştiriyor. Ancak bu çabalar sonuç verene kadar Wikipedia’nın trafik kaybı sürecek gibi görünüyor. Yine de vakıf, dijital bilgi ekosisteminde güvenilir bir kaynak olarak varlığını sürdürmekte kararlı duruyor.
