NASA ‘nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO), 7 Mart 2021’de X2.5 sınıfında güçlü bir güneş patlaması yakaladı. Bu, güneş döngüsünün 25. fazında meydana gelen en büyük patlamalardan biriydi. Patlama, güneşin yüzeyindeki manyetik alan çizgilerinin birbirine bağlanması ve kopması sonucu oluşan şiddetli bir güneş fırtınasıydı.
Güneş patlamaları, güneşin yüzeyinden uzaya doğru büyük miktarda yüksek enerjili radyasyon ve parçacık fırlatan ani parlaklıklardır. Patlamaların şiddeti, X-ışını dalga boyuna göre sınıflandırılmakta. X2.5 patlaması, X1 patlamasından 2.5 kat daha güçlüdür. Bu tür patlamalar, Dünya’nın manyetik alanını ve atmosferini etkileyebilmekte. Örneğin, radyo iletişimini bozabilir, uydu sistemlerine zarar verebilir. Kutup bölgelerinde aurora borealis (kuzey ışıkları) gibi güzel görsel olaylara da neden olabilir.
SDO, güneşi sürekli olarak gözlemleyen ve güneş aktivitesinin farklı yönlerini inceleyen bir NASA uydusudur. SDO, güneş patlamalarını ve diğer olayları, görünür ışık, ultraviyole ve X-ışını gibi farklı dalga boylarında görüntüler. Bu görüntüler ile güneşin yapısı, davranışı ve etkisi hakkında bilim insanlarına değerli bilgiler sağlanır.
Güneş, yaklaşık 11 yıllık bir döngüde değişen bir aktivite seviyesine sahiptir. Bu döngünün en yüksek noktasına güneş maksimumu, en düşük noktasına ise güneş minimumu denir. Güneş maksimumunda, güneş lekeleri, güneş patlamaları ve koronal kütle atımları gibi olaylar daha sık görülmekte. Güneş minimumunda ise bu olaylar daha nadirdir. Son olarak 2019’da 24. döngüsünün güneş minimumunu yaşadı. Şu anda 25. döngüsünün güneş maksimumuna doğru ilerliyor. Bu, önümüzdeki yıllarda daha fazla güneş patlaması göreceğimiz anlamına geliyor.
