Kamu alımlarında yüzde 15 fiyat avantajının zorunlu olarak uygulanacağı teknolojik ürünler açıklandı. Bu hüküm uyarınca yerli malı teklif eden bir istekli, ihalede, yerli malı teklif etmeyen istekliden yüzde 15’e kadar daha pahalı teklif yapsa da ihaleyi kazanmış olacak.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirlediği 2 bin 139 üründen oluşan liste Kamu İhale Kurumu tarafından yayınlandı. Listede güneş modülleri, bilgisayar, cep telefonu, alarm sistemleri, valf sistemleri, televizyon, uydu anteni, yazıcı, modem, röntgen cihazları, insansız hava araçları, uçak ve jet motorları, sahte para dedektörleri, çalar saat, duvar saatine kadar çeşitli kategorilerde ürünler yer alıyor. Böylece sanayide yerli üretimin desteklenmesi, katma değerli üretimin artırılması amacıyla yapılan girişimler çerçevesinde en somut adım atılmış oldu.
Yüzde 15 fiyat avantajı sağlanması hükmü konuldu
Başbakan imzasıyla yayınlanan genelgelere rağmen, kamu alımlarında yerli üretime yönelik bir türlü uygulanamayan fiyat avantajı, 2015 yılından itibaren artık zorunlu olarak uygulanacak. Bu avantajdan yararlanmak isteyen üreticiler, yerli malı üretim belgesi ile ihalelere başvuracak. Geçen yıl Kamu İhale Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünlerde, kamu alımı yapılıyorsa yerli malı sunan isteklilere zorunlu ve otomatik olarak yüzde 15 fiyat avantajı sağlanması hükmü konuldu. Bu hüküm uyarınca yerli malı teklif eden bir istekli, ihalede, yerli malı teklif etmeyen istekliden yüzde 15’e kadar daha pahalı teklif yapsa da ihaleyi kazanmış olacak.
Mevzuatta yapılan değişiklikten sonra gözlerin çevrildiği Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kamu İhale Kurumu, kanunun verdiği görevi yerine getirerek, ilk listeyi yayınladılar. Bakanlık, hazırlıklarını 2014 yılı ikinci yarısından itibaren sürdürdüğü orta ve yüksek teknolojili ürünlerin listesini Kamu İhale Kurumu’na gönderdi. Kurum da 2 bin 139 ürünün yer aldığı listenin duyurusunu yaptı. Söz konusu liste her yıl ocak ayında yenilenecek.
Mevzuat ne diyor?
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63 üncü maddesinin (c) bendinde şu hüküm var: “Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine yüzde 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve her yıl ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine yüzde 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur.” Buna bağlı olarak çıkarılan Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61 inci maddesinin altıncı fıkrasında ise şu ibare yer alıyor:
“Her yıl ocak ayında kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine yüzde 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı ihalelerinde uygulanacaktır.”
Kamu ihalelerine girmeye hazırlanan sanayiciler, bu listeye dikkat
13 Eylül 2014’te yayınlanan yerli malı tebliğinde ise yerli katkı oranı; nihai ürün tutarından nihai ürün içindeki ithal girdi maliyetinin çıkarılması sonucu bulunan değerin, nihai ürün maliyetine bölümünden elde edilen sonucun 100 ile çarpılmasıyla bulunuyor. Bu oranın yüzde 51’in üzerinde olduğu ürünler yerli malı olarak kabul ediliyor.
Orta teknoloji
Orta teknoloji elektrikli araçlar, arazi tipi taşıtlar, ambulans, minibüs, otobüs, tanker, vinç, yakıt tankeri, buji, radyatör, dingil, şanzıman, fren donanımı, vagon, lokomotif üniteleri, güneş kollektörü, pnömatik güç motorları, ütü, sondaj makineleri, yakıt pompaları, asal gazlar, karbondioksit, metan, zift katranı, havai fişet, yapıştırıcılar, dijital vericiler, toner kartuşları, cep tipi hesap makineleri, rüzgar türbinleri, rüzgar tarlası, yakıt tankları, akü şarj cihazları, sigortalar, elektrik panoları, güç röleleri, halojen ampuller, ikaz ışıkları, reklam amaçlı neon ışıkları, platform aydınlatmaları, elektrik tüpleri, floresan, fener, telefon santralleri, fiber optik veri iletim kabloları, mamografi cihazları, ultrason ünitesi, dental makas, bistüri, anestezi iğneleri, insan organı, insan kanı, hayvan kanı, kan torbaları, idrar torbaları, tıbbi takımlar, cerrahi implantlar, gül suyu, güzellik ürünleri, cilt bakım ürünleri, dövme, diş fırçası, diş macunu, gözlük camı, tıraş kremi, obüs, top mermisi, el bombası, kara mayınları, bomba…
İleri teknoloji
Uçak, uçak motoru, uydu, balon, turbo jet, jet motoru, hava aracı motorunun parçaları, pilotsuz hava araçları, helikopter, uzay araçları, balon, küresel navigasyon sistemi, mikroskop, SIM kart, kredi kartı şeklindeki yakıt kartları, bilgisayar donanımları, bilgisayar platformları, taşınabilir bilgisayar, tablet bilgisayar, masaüstü bilgisayar, optik okuyucular, monitörler, lazer yazıcılar, optik disk sürücüler, flash bellek, akıllı kart okuyucuları, parmak izi okuyucular, web kamera, mouse, klavye, verici-alıcılar, valf tüpleri, transistör, kulaklık setleri, video ekipmanı, renkli televizyon, uydu anteni, dijital TV kutuları, ses kayıt cihazları, video kayıt cihazları, hoparlör, mikrofon, MP3 çalar, radyolojik filmler, röntgen filmleri, kablosuz telefonlar, modem, ilk yardım çantaları… (Dünya)
