Neden önemli: TSMC ABD’de aldığı hibeyi iade etmeyi gündemine alarak küresel yarı iletken sektöründe dikkat çeken bir adım attı. Şirket, teşviklerin hisse devri şartına bağlanmasını bağımsız yapısına tehdit olarak görüyor. Ayrıca TSMC’nin bu tavrı, yalnızca ABD pazarını değil küresel çip arzını da doğrudan etkiliyor. Sonuç olarak TSMC’nin vereceği karar, teknoloji dünyasında stratejik dengeleri değiştirebilir.
Tayvan’ın en büyük çip üreticisi TSMC, ABD’deki CHIPS Yasası kapsamında sağlanan milyarlarca dolarlık desteği geri verme seçeneğini değerlendiriyor. Şirketin bu ihtimali düşünmesinin ana nedeni, Trump yönetiminin söz konusu teşviklerden yararlanan teknoloji devlerinde hisse sahibi olmak istemesi oluyor. TSMC, devletin doğrudan kendisine ortak olmasının bağımsız yapısına zarar verebileceği görüşünü taşıyor.
TSMC hisse şartına karşı tavır aldı
Wall Street Journal’ın haberine göre, TSMC’nin üst düzey yöneticileri alınan desteğin pay devrine bağlanmasından rahatsızlık duyuyor. Şirket, Arizona’daki yeni üretim tesisine yönelik 6,6 milyar dolarlık sübvansiyonun bu koşul altında iade edilebileceğini değerlendiriyor. Tayvan basını, Washington’un böyle bir adım atması hâlinde bunun TSMC’yi kamulaştırma yönünde ilk girişim olabileceğini iddia ediyor. Şirketin yönetim kadrosu ise uzun yıllara yayılan stratejik yatırımların siyasi baskılardan etkilenmesini istemiyor.
ABD yönetimi farklı bir yol izleyebilir
Kulislerde konuşulan bilgilere göre Amerikan yönetimi, ülkeye büyük ölçekli yatırım yapan şirketlerden hisse talep etmeyi planlamıyor. TSMC’nin Arizona’da ve diğer eyaletlerde gerçekleştirdiği milyarlarca dolarlık yatırım taahhütleri dikkate alındığında, hisse devri olasılığı oldukça düşük görülüyor. Uzmanlara göre bu model daha çok ekonomik sıkıntı yaşayan ve devlet desteği olmadan ayakta kalamayacak şirketlere uygulanabilir. Intel gibi üretim kapasitesini genişletmekte zorlanan firmaların bu çerçevede öne çıktığı belirtiliyor.
TSMC’nin yatırımları küresel pazarı etkiliyor
TSMC yalnızca Amerika’da değil Asya ve Avrupa’da da üretim kapasitesini genişletiyor. Şirketin Arizona’daki fabrikası, ABD’nin yarı iletken alanında dışa bağımlılığını azaltma hedefinde kilit rol üstleniyor. Buna karşılık Tayvan’daki merkez fabrikalar da küresel çip arzının büyük bölümünü sağlamaya devam ediyor. Bu nedenle şirketin Washington ile yaşayacağı olası bir anlaşmazlık, yalnızca ABD pazarını değil tüm dünyayı etkileyebilecek sonuçlar doğurabilir.
Trump yönetimi ile TSMC arasındaki denge korunmak isteniyor
Son aylarda TSMC ile Trump yönetimi arasındaki ilişkiler ivme kazandı. ABD, çip üretimini ülke içinde artırarak stratejik bağımlılıkları azaltmayı hedefliyor. TSMC ise Amerika’daki yatırımlarını sürdürerek pazardaki konumunu güçlendirmeyi planlıyor. Ancak teşviklerin hisse devri şartına bağlanması ihtimali taraflar arasında yeni bir pazarlık süreci doğurabilir. TSMC’nin vereceği karar, yalnızca şirketin geleceğini değil aynı zamanda küresel teknoloji sektörünün dengelerini de şekillendirecek.
