BDDK’nın yeni taksit düzenlemesi teknoloji dünyasında bir dizi değişikliğe sebep olacak gibi görünüyor.
Daha önceleri 12 ila 24 aya varan taksitlerle satılan elektronik ürünler artık 6 ay ile sınırlandırılmış durumda. Tüketiciler fiyatları 2000 TL’yi aşan akıllı telefonlar, yine 10 bin TL’ye kadar varabilen yeni nesil LED televizyonları 24 ay taksitle satın alabiliyorlardı. Burada ortalama 100 ila 500 TL arasındaki değişen taksitlerle bu ürünlere sahip olmak nispeten daha kolay geliyordu.
Yeni düzenleme ile birlikte artık tüm satışların 6 ay ile sınırlandırılacak. Haliyle teknoloji marketlerinde sıkça görmüş olduğumuz uzun taksitli kampanyaların da sonu gelmiş olacak.
BDDK ve hükümet, taksit sınırlaması ile iki şeyi hedefliyor. Öncelikle son zamanlarda daha sıkça duymaya başladığımız kredi kartı borç yükünü hafifletmek. Diğeri ise ithal olarak gelen bu mallar üzerindeki yoğun talebi bir nebze kısarak cari açığı oluşturan kalemlerden birine çeki düzen vermek.
Teknoloji satın alımı konusunda çok hevesli bir toplum haline geldiğimiz doğru. Maalesef aylık gelirinin iki katına denk gelebilecek akıllı telefonları satın almaya gayret eden, uzun taksit seçeneklerine gözünü kırpmadan giren büyük bir kitle var. Eskiden mainstream yani ana akım dediğimiz ve fiyat/performans oranında uygun maliyetli ürünlere olan ilgi gittikçe azalıyor. Tüketicilerin çoğu artık 2000 TL’lik telefonlar, üç boyutlu, yüksek ekranlı ve en iyi televizyonlar, daha yeni bilgisayar ve tabletler satın almaya çalışıyor.
Aslında uzun taksitlerle ürün satın almanın daha tasarruflu bir model haline gelmesi gerekirken, maalesef ülkemizdeki teknoloji tutkusu yüzünden zamanla sıkıntılara dönüşebiliyor. Şöyle ki, eğer bir kullanıcı 24 ay taksitle bir akıllı telefon satın almış ise, bu ürünü 24 ay kullanmasını beklersiniz. Bu durumda telefon değiştirme döngüsünü siz otomatik olarak 24 üstü aya çıkardınız. Ancak gerçekte durum böyle değil. 12 ay içerisinde kullandığı telefonun iki üst modeli çıkınca tüketiciler telefonlarını satıp var olan taksitlerine yenisini ekleme yolunu seçiyorlar. Bu durumun gittikçe müzminleştiği ve dar gelirli kesimlerde ciddi sıkıntılara yol açtığı bir gerçek.
Yeni yasa tüketicilerin bu şiddetli teknoloji tutkusunu kesinlikle önlemeyecektir. Ancak pazarın ana satıcılarını değiştirebilir. Kredi kartı yerine ağırlıklı olarak senetle satış yapan mağaza zincirlerine olan talep artacaktır. Bunun artısı ve eksisini zaman içerisinde göreceğiz.
Talebin kayacağı bir diğer kanal ise Telekom sektörü olacaktır. Şu anda tüm GSM operatörleri, internet servis sağlayıcılar ve Türk Telekom, müşterilerine uzun seçenekli cihaz kampanyaları yapıyor ve yeni düzenleme yalnızca kredi kartlarını kapsadığı için bu durum onları etkilemeyecek. Operatörlerin sunduğu 24 aylık akıllı telefon kampanyalarında genelde tüketiciler iki kampanyadan aynı anda yararlanamıyor. Yani telefonlarının taksiti bitmeden yeni bir telefon alamıyorlar. Hal böyle olunca, Türkiye’de telefon değiştirme döngüsü bir nebze olsun daha normal seviyelere çekilmiş olabilir. Bir diğer değişim ise artık bu kanalların yalnızca akıllı telefon ve tablet satmakla yetinmeyebilir. Yeni nesil akıllı televizyonları da operatörünüzün sunduğu uzun taksitler ve belki de içerisindeki akıllı uygulamalar ile IP TV seçenekli olarak satın almaya başlayabilirsiniz. Uzun taksit seçeneklerinden yoksun teknoloji zincirlerinin bu durumda daha ucuz ürünlere yönelmeleri ya da ötelenmiş 6 taksit gibi farklı ödeme seçeneklerine geçmeleri gerekecek. Her halükarda, teknolojiye taksit taksit sahip olma hevesinin geçeceğini hiç zannetmiyorum.